Hoe wordt een idee uiteindelijk een besluit van de gemeenteraad van Enschede? Veel raadsvoorstellen zijn door ambtenaren van de gemeente gemaakt en worden door het college van burgemeester & wethouders naar de gemeenteraad gestuurd. Een enkele keer maakt een raadslid zelf een raadsvoorstel.
Minimaal twee weken van tevoren hebbende raadsleden het raadsvoorstel in hun bezit. Dat gebeurt allemaal digitaal en iedereen kan de stukken meelezen via de website met de documenten van de gemeenteraad. In iedere fractie leest minstens één woordvoerder het document en bereidt de inbreng namens de fractie voor. Technische vragen kunnen worden gesteld aan ambtenaren per mail of telefoon.
Maandagavond in de stedelijke commissie voert iedere woordvoerder die wil het woord. Nadat alle partijen aan bod zijn gekomen geeft de wethouder antwoord op de gestelde vragen en ideeën. Na een eventuele tweede ronde besluiten de woordvoerders in de stedelijke commissie of het raadsvoorstel een “hamerstuk” kan zijn waarover zonder discussie in de raadsvergadering besloten wordt. Zoniet, dan debatteert de gemeenteraad in de volgende raadsvergadering over het voorstel.
Onderwerpen die de gehele stad aangaan bespreekt de gemeenteraad in de stedelijke commissie. Voor een onderwerp dat slechts een geografisch deel van de stad betreft zoals een bestemmingsplan hebben we de stadsdeelcommissies. Enschede kent vijf stadsdelen, en dus vijf stadsdeelcommissies die ongeveer eens per anderhalve maand vergaderen in het stadsdeel zelf.
Ongeveer één keer per maand komen alle 39 leden van de gemeenteraad van Enschede bij elkaar in de raadzaal van het stadhuis voor de raadsvergadering. De burgemeester zit deze vergadering voor. Per onderwerp voert in de regel slechts 1 woordvoerder per partij het woord, er is geen tijd om alle 39 leden het woord te geven. Dat hoeft ook niet, want je stemt in je fractie van tevoren af wat je gaat zeggen als woordvoerder.
De hoofdmoot van een raadsvergadering vormt het debat over de raadsvoorstellen die niet als hamerstuk uit de stedelijke commissie of een stadsdeelcommissie zijn gekomen. De gang van zaken is vergelijkbaar met die in de stedelijke commissie, maar het is voor iedereen duidelijk dat diezelfde avond nog besloten moet worden over de voorstellen. En dus beperkt de discussie zich tot politieke hoofdlijnen. Ook kan een fractie voorstellen om het besluit aan te passen (amendement) of om het college van B&W iets te laten doen (moties). Het college kan ook besluiten om een toezegging te doen aan de gemeenteraad, of om het voorstel aan te passen of zelfs in te trekken.
Welnu, dit is allemaal heel theoretisch en abstract. Het gaat meer leven wanneer je een keer bij een deel van een vergadering bent, neem gerust contact hiervoor op met mij. Bijna alle vergaderingen zijn openbaar en voor publiek toegankelijk, zie de website van de gemeenteraad voor de onderwerpen en data.
De vergaderingen worden ook live uitgezonden op de website van de gemeenteraad. En het hele archief van vergaderingen valt ook terug te kijken. Een paar voorbeelden van onderwerpen die besproken worden:
- Aanvullende maatregelen MAU: eerst besproken in de stedelijke commissie 9 december 2014 waarna de gemeenteraad debatteert en besluit over het raadsvoorstel in de raadsvergadering van 15 december 2014.
- Ombudsfunctie die ingevuld wordt met een klachtencommissaris: tweemaal is dit besproken in de stedelijke commissie, op 20 oktober 2014 en op 1 december 2014. Op 8 december 2014 is hierover besloten in de gemeenteraad, als hamerstuk dus er vond toen geen debat meer plaats.
