In theorie is prima duidelijk wat een gemeenteraad allemaal doet, en wat niet. Alleen hoe werkt dit nu in de praktijk van een raadslid?
Eigenlijk komt alles dat beleid van de gemeente is of moet worden bij de gemeenteraad langs. Immers, de raad stelt de kaders vast. Nu hoef je als raadslid niet alles zelf te bedenken, veel voorstellen komen vanuit het dagelijks bestuur van de gemeente: het college van burgemeester en wethouders. Je kijkt dan met de bril van jouw partij en verkiezingsprogramma naar deze raadsvoorstellen en doet suggesties om zaken aan te passen.
Een raadslid kan overigens zelf een raadsvoorstel opstellen. Hierbij kun je dan ook ambtelijke ondersteuning krijgen. Het college van B&W is hier dan niet bij betrokken, en je kunt zo’n voorstel zelf in de gemeenteraadsvergadering verdedigen. Dit komt niet veel voor, maar is zeker wel interessant!
Je staat als raadslid middenin de samenleving en hoort dingen van mensen. Dan gaat het over van alles: van schrijnende gevallen met uitkeringen of belastingen tot een verkeersbord of een mooi idee om een kunstwerk te plaatsen in de wijk. Een raadslid kan dan de inwoner de weg naar het juiste loket in de gemeentelijke organisatie wijzen. Of zelfs naar een wethouder als dat nodig is. Een raadslid gaat niet zelf met het probleem of idee aan de slag. Immers, daar zijn het dagelijks bestuur (burgemeester en wethouders) en de ambtelijke organisatie voor.
Wél kan het zijn dat uit een vraag van een inwoner een bredere kwestie opdoemt. En wellicht is voor zo’n kwestie een aanpassing van beleid een goede optie, en daar gaat de gemeenteraad over. Zo hoorde ik in oktober 2014 van een inwoner dat de gemeente Enschede de kosten voor zijn parkeervergunning in 2015 niet meer kon afschrijven van zijn rekening, omdat het systeem nog niet klaar was voor iban/sepa. Zowel die inwoner als ik hebben toen wat gebeld en gemaild met mensen van de gemeente om te achterhalen wat hier nu speelt.
Toch bleef ik nog met vragen zitten, bijvoorbeeld of er nog meer systemen zijn die nog niet klaar zijn. En hoeveel geld de gemeente mis gaat lopen wanneer het zo zou zijn dat automatische incasso’s niet kunnen worden gedaan. Dit zijn allemaal wat bredere, grotere zaken dan die ene parkeervergunning en dit kan raken aan het beleid dat de gemeenteraad vaststelt. Dus toen heb ik een vijftal schriftelijke vragen gesteld aan het college van burgemeester en wethouders.
Gelukkig bleek uit de antwoorden op de vragen dat alle systemen klaar zijn voor iban/sepa en dat voor alleen dit ene systeem een ideal-overschrijving aangeboden wordt. De gemeente verwacht dat dit zelfs minder financieel risico oplevert dan de machtigingen. Uiteindelijk bleek alles dus in orde te zijn, maar het is altijd goed om dat te controleren en ook in de openbaarheid te delen. Dat is ook een deel van mijn werk als gemeenteraadslid.