Ten westen van Boekelo wil AkzoNobel 15 nieuwe zoutcavernes maken. Met Ganzebos fase II & III zal 750 miljoen kilo zout per jaar worden gewonnen. Tot 18 resp. 25 januari 2018 kan iedereen zijn mening hierover uiten middels een formele zienswijze aan het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Primeur: vooraf advies van gemeente en andere lokale overheden
De gemeente Enschede heeft samen met de gemeente Hengelo, de provincie Overijssel en het waterschap Vechtstromen een advies uitgebracht over allebei de winningsplannen. Dat is een primeur, want dergelijk advies is sinds kort mogelijk gemaakt met de vernieuwde Mijnbouwwet. Het ministerie heeft de adviezen samen met het winningsplan en bijlagen gepubliceerd. Zo kan iedereen hier kennis van nemen. Zie hiervoor de webpagina’s over Ganzebos fase II en Ganzebos fase III. Daar staat ook hoe je een zienswijze in kunt dienen (uiterlijk 18 resp. 25 januari 2018).
Minister verplicht nulmeting bouwwerken
De minister heeft besloten om het advies over de nulmeting van de staat van bouwwerken voor de winning op te volgen. Dat betekent dat we vastleggen hoe een selectie van bouwwerken eraan toe is. Mocht nu schade optreden aan die bouwwerken, dan heb je geen discussie over het tijdstip van het ontstaan van die schade. Overigens wordt de kans op schade klein geacht. Ik ben blij dat het advies van de lokale overheden zin heeft gehad.
Resterende wensen
Een aantal adviezen heeft de minister helaas niet opgevolgd in de ontwerp-instemmingsbesluiten van Ganzebos fase II en III. Wellicht dat de lokale overheden hierover nog een zienswijze indienen. Ik heb in elk geval voorgesteld dit te doen voor wat betreft de volgende punten. En ik ben verheugd dat het college van Enschede inmiddels heeft besloten mijn punten inderdaad als zienswijze in te dienen. Voor de duidelijkheid: elke inwoner kan zelf ook een zienswijze indienen, mits uiterlijk ingediend op 18 resp. 25 januari 2018. Per brief; het ministerie werkt nog in de vorige eeuw…
Meten is weten, registreer daarom bodemtrillingen
In de ontwerp-instemmingsbesluiten (II en III) lezen we onder 5.3 over de registratie van bodemtrillingen. De minister vindt de huidige metingen van tientallen kilometers verderop voldoende. Ik ben het daar niet mee eens, want meten is weten. Alle trillingen die AkzoNobel veroorzaakt moeten gemeten kunnen worden. Want dan heb je ook geen discussie over wie welke bodemtrilling heeft veroorzaakt. Temeer daar de minister nu heeft aangegeven een nulmeting van de staat van bouwwerken te willen. Dan moet je ook willen weten of schade te maken heeft met een bodemtrilling veroorzaakt door de zoutwinning.
Alternatieven voor diesel
In de ontwerp-instemmingsbesluiten (II en III lezen we onder 5.5 over het advies van Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) om een aanvullende voorwaarde op te nemen over het gebruik van diesel. Iedere zoutcaverne bevat nu een laagje diesel zodat het oplossen van zout goed gaat. De minister vindt het niet nodig AkzoNobel op te leggen binnen 6 maanden met een rapport te komen over mogelijke alternatieven voor diesel. Want AkzoNobel zou hier al mee bezig zijn. Ik vind dat de minister wél deze verplichting moet opleggen. Want: AkzoNobel heeft nu geen stimulans om te zoeken naar alternatieven voor diesel. Immers, voor AkzoNobel kost het alleen maar geld om te zoeken naar een alternatief voor iets (diesel) wat nu “gratis en bewezen” zijn werk doet in de zoutwinning.
Opvallend: een medewerker van AkzoNobel vertelde me dat AkzoNobel al een idee had: stikstof in plaats van diesel. Ik was verrast door de eenvoud van dit alternatief. Maar: toen ik een andere deskundige hierover vertelde, zei deze me meteen “stikstof kan technisch niet, dat kan alleen bij hele diepe (cilindervormige) zoutcavernes zoals in het noorden van het land.”
Hergebruik van zoutcavernes na de zoutwinning
De minister wil niets opnemen over mogelijke toekomstige hergebruikmogelijkheden van cavernes (sectie 5.6.2), zoals de gemeente Enschede had geadviseerd. Want, zo schrijft de minister, AkzoNobel vindt dat hergebruik niet aan de orde is. Dat vind ik erg formalistisch van de minister. Het is immers van belang ook na te denken over het gebruik van een caverne ná zoutwinning. Hoe kun je de zoutwinning zo doen dat de caverne na zoutwinning geschikt is voor ander gebruik? Bijvoorbeeld voor duurzame energie. Nu is dit iets wat buiten het directe belang van AkzoNobel kan liggen, en dus moet je het in dit winningsplan op laten nemen. Plat gezegd: om te voorkomen dat AkzoNobel een caverne zo mishandelt/dichtgooit/toegang blokkeert/… dat je hier later geen gebruik meer van kunt maken. Die cavernes zijn van ons allemaal, AkzoNobel “huurt” ze alleen tijdelijk.
